Betrokkenen gaan in de meeste gevallen niet geheel vrijwillig naar een expertise-onderzoek.
De omstandigheden zoals polisvoorwaarden, advocatuur of de rechtbank “verplichten” een betrokkene mee te werken aan een expertise. Dit omdat hij /zij daar anders nadeel van heeft of diens rechten op (financiële) compensatie verspeelt.
Afhankelijk van het soort van expertise heeft betrokkene naast veelal de “plicht” om aan het onderzoek mee te werken ook verschillende rechten.
De wetgever heeft dat geregeld in o.a. de Wet op de medische keuringen (sociale verzekeringen) en de WGBO (Wet Geneeskundige Behandel Overeenkomst).
De laatste wet regelt vooral de positie van patiënten die een behandeling krijgen. Bij een expertise-onderzoek is er echter geen sprake van een behandel-overeenkomst maar van een onderzoek. Ook is er geen sprake van een patiënt maar van een betrokkene. De WGBO is maar deels van toepassing bij een expertise-onderzoek.
Onderstaand enkele rechten een betrokkene